Πόνος και απόλαυση.

Ένας από τους κύριους ρόλους των αισθήσεων είναι να μας βοηθούν να επιβιώσουμε - να μας επισημαίνουν τους κινδύνους. Το χέρι μας πονάει όταν το ακουμπήσουμε πάνω σε κάτι καυτό, ώστε να το τραβήξουμε και να μην καούμε. Τα μάτια μας πονάνε όταν κοιτάμε τον ήλιο ώστε να τα στρέψουμε αλλού και να μην τυφλωθούμε. Με τα αυτιά ακούμε τον βρυχηθμό του λιονταριού ώστε να απομακρυνθούμε. Το στομάχι μας πονάει όταν μείνουμε νηστικοί και μας ειδοποιεί ότι πρέπει να τραφούμε. Και ούτω καθεξής. Με απλά λόγια, πόνος σημαίνει κίνδυνος και απόλαυση σημαίνει όφελος. Αυτά ίσχυαν στην αρχή. Τότε που ο άνθρωπος έμοιαζε με όλα τα άλλα ζώα. Όταν τα πράγματα ήταν απλά.

Σήμερα, τα πράγματα έχουν αντιστραφεί. Μας προκαλεί πόνο το ωφέλιμο και το επικίνδυνο είναι απολαυστικό. Τα ναρκωτικά, τα γλυκά, και το τσιγάρο, είναι πολύ πιο ευχάριστα τη γυμναστική ή τη δίαιτα. Η τεμπελιά είναι προτιμότερη από την εργασία, και τα κουτσομπολίστικα περιοδικά πιο ελκυστικά από τα συγγράμματα πανεπιστημίου.

Πώς και γιατί συνέβη αυτή η αντιστροφή;

Προσπαθώντας να δώσω μια εξήγηση ανακάλυψα την εξής αντίφαση: Περνάει καλύτερα όποιος αντέχει περισσότερο στον πόνο. Αυτό ίσχυε πάντα. Διαφέρει μόνο το είδος του "πόνου". Τότε ο πόνος είχε να κάνει με το σώμα (κακουχίες, πείνα, μάχη σώμα με σώμα, τρέξιμο). Σήμερα ο πόνος έχει να κάνει με τη δύναμη του χαρακτήρα (δυσάρεστες αλλά σωστές επιλογές, εγκράτεια, γυμναστική, εργασία, σκέψη). Τότε έπρεπε να αντέξεις το δυσάρεστο (παθητικά), σήμερα πρέπει να αντέξεις να κάνεις το δυσάρεστο (ενεργητικά).



Αν πιστέψουμε το νόμο της επιβίωσης του ικανότερου. Τότε, στην εποχή μας η πιο χρήσιμη ικανότητα είναι η δύναμη του χαρακτήρα.